Zarządzanie zmianą, czy zmiana zarządzania?

Na tak postawione pytanie odpowiedzi szukano podczas dwudniowej (13-14 października) Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, która odbyła się w Akademii Kaliskiej. W obradach uczestniczyli naukowcy z różnych ośrodków akademickich, studenci zarządzania, słuchacze studiów podyplomowych, uczniowie liceów ekonomicznych, a także praktycy – przedsiębiorcy, księgowi, biegli rewidenci, przedstawiciele stowarzyszeń i instytucji administracji publicznej, w tym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Honorowym patronatem konferencję objęli: Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej, prof. Andrzej Wojtyła, rektor Akademii Kaliskiej, Krystian Kinastowski, prezydent Kalisza, a także prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Jerzy Koniecki, prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce i Marek Pospieski, dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu.

Dr Jan Frąszczak, profesor Akademii Kaliskiej, otwierając obrady, podkreślił, jak ważne jest, by w czasie gwałtownych zmian w gospodarce z racji pandemii, wprowadzenia tzw. Polskiego Ładu, wysokiej inflacji i wojny w Ukrainie teoretycy oraz praktycy mogli dzięki takiemu forum wymiany myśli i doświadczeń wzbogacić swoją wiedzę z dziedziny finansów, księgowości, cyfryzacji i przyszłości zawodowej księgowych oraz biegłych rewidentów.

– Bardzo się cieszę, że w gronie uczestników konferencji jest tak wielu studentów – powiedział prof. Andrzej Wojtyła, rektor Akademii Kaliskiej. – To dobra okazja, by skonfrontować swoje wyobrażenia o przyszłym zawodzie, np. księgowego czy menadżera firmy z rzeczywistością, którą – czerpiąc z własnych doświadczeń – opisują praktycy. To także znakomita okoliczność, by przyjrzeć się, jak wygląda wypracowywanie kompromisu w toku intelektualnego sporu. Wszystkim Państwu życzę owocnych obrad, a w szczególny sposób pragnę pogratulować, wyrazić szacunek i podziękować członkom Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, które właśnie tę konferencję i Akademię Kaliską wybrało jako miejsce obchodów swojego jubileuszu 115 lat istnienia.

Obecnie trudno byłoby sobie wyobrazić funkcjonowanie jakiejkolwiek firmy bez wsparcia działu finansowo-księgowego. Księgowych określa się mianem specjalistów od zadań trudnych, bo ich pracy nie sprzyja brak przewidywalności i stabilności prawa. Na ten problem – zwłaszcza po wprowadzeniu Polskiego Ładu, kiedy to niemal rewolucyjna zmiana nim jeszcze weszła w życie, a już była nowelizowana – zwrócił uwagę prof. dr hab. Wiktor Gabrusewicz. Z kolei dr hab. Stanisław Hońko, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, omówił wyniki badań ankietowych na temat zdefiniowania zawodu księgowego w Polsce.

W badaniach tych chodziło o zebranie opinii na temat kierunków rozwoju zawodów związanych z rachunkowością. W tej kwestii kluczowe wydaje się uporządkowanie dostępu do zawodu. Dzisiaj biuro obrachunkowe może założyć każdy, a przecież w punktu widzenia klientów takiego biura ważne jest, żeby usługodawca był fachowcem. Niektórzy są zwolennikami pełnej swobody, by to wolny rynek weryfikował kompetencje. Nim jednak przedsiębiorca zorientuje się, że biuro, któremu powierzył obsługę księgową swojej firmy, jest niekompetentne, to skutki mogą być dla niego opłakane.

W tej sytuacji należałoby zdecydować, czy w przyszłości wykonywanie zawodu księgowego ma mieć oparcie w obowiązkowej regulacji, dobrowolnej certyfikacji czy w innej formie dającej rękojmię, że mamy do czynienia ze specjalistami rachunkowości. Natomiast dr Anna Matuszewska, prof. Akademii Kaliskiej, w swoim wystąpieniu rozprawiła się z mitem nudnej księgowości. Dowodziła, że nie sposób się nudzić w tym zawodzie, bo nie tylko w sensie merytorycznym jego wykonywanie wymaga nieustannego kształcenia się, ale także cyfrowe instrumentarium, z jakiego coraz szerszej korzystają księgowi, staje się sporym wyzwaniem. Kilka wystąpień zostało poświęconych zmianom podatkowym, jakie wprowadził Polski Ład. Zaprezentowano nie tylko nowe przepisy dotyczące podatników CIT i VAT, ale także omówiono konsekwencje fiskalne w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego.

Wystąpienie dr. hab. Marka Cieślaka, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, z pewnością zainteresowałoby każdego, kto chciałby założyć własny biznes. Nie wystarczy bowiem mieć dobry pomysł i wielkie chęci, potrzebne jest jeszcze przyjazne otoczenie, w którym funkcjonować ma firma. Tymczasem obecnie zarządzanie przedsiębiorstwem utrudnia brak stabilności prawa, kłopoty ze znalezieniem pracowników, inflacja, zerwane łańcuchy dostaw, nieprzewidywalny kurs złotego czy skokowy wzrost kosztów energii. Rzecz jasna w różnym stopniu owe problemy dotyczą różnych branż. Prelegent wskazał jednak problemy uniwersalne, z którymi borykać muszą się wszyscy przedsiębiorcy, niezależnie od tego w jakiej sferze działają, ani jak duża jest ich firma.

Duży blok tematyczny został poświęcony ubezpieczeniom społecznym, a także funkcjonowaniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w tym m.in. kwestii realizowania nowych zadań na rzecz rodzin, zmian w zasiłkach krótkoterminowych i w rozliczaniu płatników składek. Referat Piotra Nowickiego natomiast wypełniły treści odnoszące się szczególnego charakteru pracowników ZUS jako elementu kapitału ludzkiego, niezbędnego do ciągłego rozwoju instytucji i stałej poprawy świadczenia usług na rzecz milionów obywateli.

Warto podkreślić, że przez ostatnie sześć lat obok Akademii Kaliskiej i Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Oddział Kalisz współorganizatorem konferencji jest właśnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Ostrowie Wielkopolskim.